Eyvah? Çocuğum Küfür Ediyor..

Bu nedenle çocuklar çevresinden ya da sizden duyduğu birçok kelimeyi hafızasına alır ve yakın bir zamanda da bu kelimeyi kullanırlar. Bu kelimeler kabul edilebilir kelimeler olabileceği gibi kötü kelimelerde olabilir.

Bu yaşlardaki çocuklarda, kötü sözcük veya küfür kullanımıyla karşılaşılmasının nedenleri arasında, dil becerilerinin hızlı gelişimi ve duydukları sözcükleri tekrar etme eğilimi yeralır.

5 yaş çocuğu: Hep konuşmak ister. Yetişkinler gibi uzun cümleler kurmaya çalışır. Sorular sorar. Dilbilgisi kurallarına uygun konuşur.

Bu yaşın en belirgin özelliklerinden biri de toplumun isteklerine uygun davranmaktır. Günlük yaşamı canlı biçimde oyunlarına aktarır. Bu oyunların içinde, yeni öğrendiği kelimeleri de olumlu ya da olumsuz, anlamını bilsin ya da bilmesin sık sık tekrar edecektir.

6 yaş çocuğu: Başkalarına kötü sözler söylemek, onları terslemek, onlarla tartışmak, isim takmak, arkalarından bağırmak gibi olumsuz davranışlar edinebilir.

Bencil ve kavgacı olabilir. Bir şeye kızdığı zaman sorumlusu olarak annesini veya bir başka büyüğünü görebilir ve hıncını ondan almaya çalışabilir.

NEREDEN VE NASIL ÖĞRENİYORLAR?

Küçük çocuklar kullandıkları kötü kelimeleri ve küfürleri yakın çevrelerinden, özellikle aile bireylerinden (anne,baba,abla,abi)öğrenirler. Anne-baba olarak bu konuda çok dikkatli davranabilir ve siz hiç bu tür kelimeler kulllanmıyor da olabilirsiniz. Öğrenme ihtimallerinin olduğu diğer ortamlar ise; arkadaş grupları, televizyon, çizgi film ya da çocuğun model aldığı bir yetişkin de olabilir.

Çocuklar bulundukları ortamlardaki akranlarından yoğun olarak etkilenirler. Onların davranışlarını ya da kelimelerini öğrenirler ve uygularlar.

Özellikle ebeveynlerden biri kızgın olduğunda devamlı belli kelimeleri kullanıyorsa, çocuğunuzda kızdığında anlamının ne olduğuna dair fikri olmasa da, size veya başkalarına yönelik bu kelimeleri kullanmayı öğrenecektir.

Aynı zamanda çocuğunuz uygunsuz bir söz söylediğinde kızarak tepki gösterirseniz, size kızdığında bu kelimeyi yeniden kullanacaktır.

Çocuğunuz cinsel içerikli bir sözü ilk kez söylediğinde, ona göstermeden gülümser ya da şaşkınlıkla karşılar veya hiç tepki veremiyebilirsiniz. Büyük olasılıkla yine bu durumu farkedecek ve bu sözü tekrar yineleyecektir. Kötü söz kullandığında hiç tepki vermediğiniz ya da önemsemediğinizde, kullandığı sözün normal kabul edilebilir birşey olduğunu düşünür ve kullanmaya devam eder. Çocukların aynı zamanda en çok istediği şey anne-babalarını memnun etmektir. Onlardan onay almak, kabul görmek ve beğenilmektir.

Çocuklar, dikkatleri üzerlerine çekmekten hoşlanırlar. Bunun bir yolu da kötü söz kullanarak olumsuz bir şekilde olsa da ebeveynlerinin dikkatlerinin kendilerine yönelmelerini sağlamaktır. Özellikle girdiğiniz farklı ortamlarda dikkatiniz çocuğunuzun üzerinde değilse, çocuğunuz dikkati çekmek için kötü sözlere başvurabilir.

Küçük çocuklar yeni kelimeler öğrenmekten, kullanmaktan ve gizli ya da özel olduklarını düşündükleri kelimelerle oynamaktan zevk alırlar, heyecan duyarlar.

Bu tür kötü sözleri , küfürleri duymak bazen kaçınılmazdır. Bu ortamlardan , kişilerden, yerlerden kısıtlayamayız. Bu aynı zamanda doğru bir çözüm de değildir. Önemli olan çocukların ihtiyaçlarını saptamak ve ona göre davranışlarımızı yeniden düzenlemektir.

NEDEN KÜFÜR EDERLER YA DA KÖTÜ SÖZLER KULLANIRLAR?

• Dikkat çekmek,

• İlgi görmek için,

• Öğrendikleri yeni sözcükleri kullanmayı tekrarlamaktan hoşlandıklarından,

• Bu sözcükleri kullandıklarında karşı taraftan hoşlarına gittiği bilgisini fark etmiş olduklarından,

• Ağzından kaçırabilir,

• Büyüklerini şaşırtmak için,

• Kızdırmak ya da kızgınlığını ifade etmek için,

• Bazen de yetişkin olmanın bir sembolü olarak, kötü sözler söylerler. Büyümeye özenirler.

NELER YAPABİLİRİZ?

• İlk yapacağınız şey, nereden öğrenmiş olduğunu bulmaktır.

• Sonrasında neden ihtiyaç duyuyor? sorusuna yanıt arayın. İlgi çekmek, onay almak, beğenilmek ise öncelikle onun bu duygusal ihtiyaçlarını farkedin ve önceden karşılayın.

Çocukların neden kötü söz kullandıklarını bilmek problemin üstesinden gelebilmeyi kolaylaştırır.

• Anne-baba olarak model olun. Çocuğunuzun kullanmasını istediğiniz kelimeleri kullanın.
  Kötü sözler kullandığında "Bu kelimeleri burada kullanmıyoruz." diyerek bu konudaki sınırlarınızı çizin.

Ayrıca "Bazı insanlar kullanıyor olabilir. Biz kullanmayı tercih etmiyoruz." diyerek düşüncelerinizi belirtin.

• Kızgın ya da agresif olduğunda size veya arkadaşlarına yönelik olarak kullanıyorsa; bunun en iyi yolu kullandığı bu sözler yerine duygularını ifade etmesi konusunda yüreklendirmektir.

Örneğin: "Anlıyorum arkadaşın oyuncağını aldığı için kızdın. Ama senin kullandığın bu kelime bizim kullandığımız bir kelime değil. "Bunun yerine sinirlendiğin yada kızdığın zaman bu duygunu arkadaşına söylemelisin." ya da size söylediyse, "Evet, görüyorum ki şu anda bana kızgınsın, şimdi bana bu sözcük yerine kızdığını söyle." Diyebilirsiniz.

• Dikkat çekmek için kullandığını farkederseniz; dikkati çekme ihtiyacını önceden fark edin. İyi bir şey yaptığında dikkatinizi ona verin ve onunla konuşun.

• Olumlu davranışlarını, sözlerini takdir edin. İlgi ihtiyacını olumsuz davranış ve sözleri kullanmadan önce karşılayın.
• Çocuğunuzun kullandığı sözcüklerin ya da cümlelerin anlamını bilip bilmediğini araştırın.

• "Eğer bu kelimeleri kullanırsan insanlar sana kızabilir." Bu bilgiyi paylaşın.

• Uygun olmayan sözler yerine, uygun kabul edilebilir sözler kullanması için çocuğu bilgilendirin.